Trong bài viết này, chúng ta sẽ tiếp tục thảo luận về việc liệu có nên loại bỏ tác phẩm “Chí Phèo” khỏi chương trình văn học lớp 11 hay không. Giáo viên Phan Tuyết đã đưa ra quan điểm của mình về vấn đề này.
Chuyên môn, Uy quyền, Đáng tin cậy, Kinh nghiệm (E-A-A-T) và Trải nghiệm về cuộc sống của bạn (YMYL)
Theo cô Tuyết, một vấn đề quan trọng đang nảy sinh hiện nay là cách dạy văn trong nhà trường phải điều chỉnh như thế nào để giúp học sinh hiểu sâu sắc hình tượng nhân vật trong tác phẩm. Trong quá trình dạy, cô Tuyết đã nhận thấy rằng không phải tất cả giáo viên đều có khả năng truyền cảm xúc cho học sinh thông qua bài giảng của họ. Điều này dẫn đến việc không phải tất cả học sinh đều có thể hiểu rõ về những đặc điểm của nhân vật “Chí Phèo”.
“Chí Phèo” – Hình ảnh của cuộc sống thực
Mỗi người đã từng học tác phẩm “Chí Phèo” của Nam Cao đều không thể quên được hình ảnh anh Chí – một người được miêu tả là “hiền như đất”. Anh ta mang trong mình giấc mơ giản dị của một người bình thường, mơ ước có một mái nhà nhỏ, làm công việc nông nghiệp, sống giản dị và tự chăm chỉ kiếm sống.
Tuy nhiên, trong tác phẩm, hình ảnh của anh Chí đã biến thành một con quỷ dữ, không chỉ thay đổi về tính cách mà còn thay đổi cả về diện mạo bên ngoài. Hình ảnh một người bị xã hội xô đẩy và hủy hoại đã làm thay đổi cuộc sống của Chí.
Mức độ thực tế của tác phẩm
Nguyễn Sóng Hiền đề nghị loại bỏ “Chí Phèo” khỏi chương trình văn học lớp 11. Theo tôi, tác phẩm này không chỉ là một “kiệt tác của văn học hiện thực phê phán giai đoạn 30-45”, mà còn xứng đáng tồn tại bên cạnh những tác phẩm khác. Tuy nhiên, điều tác giả muốn tránh là học sinh không được nhìn thấy nhân vật “Chí Phèo” chỉ qua góc nhìn tiêu cực như “uống rượu là chửi bậy, phá phách xóm làng, gây sự, giết người và tự sát”.
Ở lớp 11, học sinh chưa đủ nhận thức để thấy được tính nhân văn và sự tốt đẹp của nhân vật, nhưng giáo viên chắc chắn hiểu rất rõ điều này. Tuy nhiên, không phải tất cả giáo viên đều giỏi trong việc truyền đạt sâu sắc hình tượng của nhân vật đó.
Với cách dạy văn hiện tại, một số giáo viên chỉ yêu cầu học sinh đọc và tự tìm hiểu, thường là đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa. Điều này dẫn đến việc học sinh có thể hiểu sai về nhân vật “Chí Phèo” và thấy anh ta chỉ là một người ăn vạ, uống rượu say là chửi, xin đểu và giết người tự sát.
Chí Phèo – Cuộc sống thường nhật
Trong thực tế, hình ảnh của Chí – một người hiền lương và mang trong mình ước mơ giản dị – đã biến thành hình ảnh của những người hành động bạo lực, sống không tuân thủ luật pháp. Điều này chính là thất bại của việc giảng dạy và học văn trong nhà trường.
Vì vậy, loại bỏ một tác phẩm văn học kinh điển như “Chí Phèo” không phải là giải pháp tốt. Trách nhiệm nặng nề đặt trên vai các giáo viên dạy văn là giúp học sinh có cái nhìn tích cực và không bị những hành động tiêu cực của Chí chi phối.
Cuối cùng, tác phẩm “Chí Phèo” của Nam Cao cần được duy trì trong chương trình văn học lớp 11, để học sinh có cơ hội hiểu rõ hơn về cuộc sống thường nhật và sự phức tạp của con người.
